Siti Hasmah Mohamad Ali | |
|---|---|
.jpg) | |
| Pasangan Perdana Menteri Malaysia ke-4 dan ke-7 | |
| Dalam jawatan 10 Mei 2018 – 24 Februari 2020 | |
| Didahului oleh | Rosmah Mansor |
| Digantikan oleh | Noorainee Abdul Rahman |
| Dalam jawatan 16 Julai 1981 – 30 Oktober 2003 | |
| Didahului oleh | Tun Suhailah Tan Sri Mohamed Noah |
| Digantikan oleh | Tun Endon Mahmood Ambak |
| Butiran peribadi | |
| Lahir | 12 Julai 1926 Klang, Selangor, Negeri-negeri Melayu Bersekutu (kini Malaysia) |
| Pasangan | Mahathir bin Mohamad (k. 1956) |
| Anak-anak | Marina Mahathir Mirzan Mahathir Melinda Mahathir Mokhzani Mahathir Mukhriz Mahathir Maizura Mahathir Mazhar Mahathir |
| Alma mater | Universiti Malaya, Singapura |
| Profesion | Doktor |
Tun Dr. Siti Hasmah binti Haji Mohamad Ali (lahir 12 Julai 1926) merupakan Pasangan Perdana Menteri Malaysia ke-4 dan ke-7. Beliau ialah isteri kepada Mahathir Mohamad, iaitu Perdana Menteri Malaysia yang keempat dan ketujuh.[1][2][3]
Kehidupan awal
Dilahirkan di Klang, Selangor pada 12 Julai 1926, Siti Hasmah ialah seorang doktor wanita berbangsa Melayu berketurunan Minangkabau. Beliau memperoleh MBBS dari Universiti Malaya di Singapura. [4] Tun Dr. Siti Hasmah merupakan salah seorang wanita Melayu pertama untuk memperoleh kursus perubatan di Kolej Perubatan King Edward VII di Singapura (kini Sekolah Perubatan Yong Loo) selepas Perang Dunia II.
Pada 1955, beliau berjaya menamatkan pelajaran sebagai doktor perubatan dari Fakulti Perubatan, Universiti Malaya, yang ketika itu terletak di Singapura. Beliau kemudiannya menyertai perkhidmatan kesihatan kerajaan. Beliau merupakan salah seorang doktor wanita pertama di Malaya ketika itu. Beliau berkahwin dengan Mahathir Mohamad pada tahun berikutnya dalam bulan Ogos. [5] Anak sulung mereka, Marina, dilahirkan pada 1957.
Pada tahun 1960an, beliau menghadiri program pensijilan kesihatan awam di University of Michigan.
Sepuluh tahun kemudian, beliau menjadi wanita pertama yang dilantik sebagai Pegawai Perubatan di Jabatan Kesihatan Ibu dan Kanak-kanak, dan pada tahun 1974, beliau adalah wanita pertama yang dilantik sebagai Pegawai Kesihatan Kanak-kanak dan Ibu Negeri.
Siti Hasmah adalah pengarang beberapa artikel mengenai perubatan keluarga dan faktor-faktor sosio-ekonomi yang berkaitan dengan kehamilan dan melahirkan anak di Malaysia.
Dr Siti Hasmah belajar di Fakulti Perubatan, Universiti Malaya di Singapura bersama dengan Mahathir bin Mohamad.
Antara adik-beradik Dr Siti Hasmah ialah:
- Jeneral (Bersara) Tun Tan Sri Mohamed Hashim bin Mohd Ali - Bekas Panglima Angkatan Tentera
- Tun Muhammad Ismail Mohd Ali - bekas Gabenor Bank Negara Malaysia, pengerusi PNB dan membawa 'balik' Guthrie dari London ke Kuala Lumpur.
- Tan Sri Dato' Seri Ahmad Razali Mohd Ali - bekas Menteri Besar Selangor.
- Tan Sri Dr. Saleha Mohd Ali
- Dato' Muhammad Jaafar Mohd Ali
Beliau kini merupakan Canselor Universiti Multimedia (MMU).
Isteri Perdana Menteri Malaysia
.jpg)
Siti Hasmah menjadi isteri kepada Perdana Menteri Malaysia berikutan pelantikan suaminya sebagai Perdana Menteri pada 16 Julai 1981.
Beliau menggunakan kedudukan sebagai isteri Perdana Menteri untuk berkempen tanpa mengenal penat lelah untuk kesihatan wanita, perancangan keluarga, kawalan penyalahgunaan dadah dan literasi dewasa. Beliau juga memegang pelbagai jawatan seperti berikut:
- Presiden Persatuan Pandu Puteri Malaysia
- Presiden Persatuan Perancang Keluarga Kedah
- Presiden Yayasan Persatuan Perubatan Malaysia
- Presiden Persatuan Pemulihan Kanak-kanak Terencat Akal
- Naib Presiden Persekutuan Persatuan Perancang Keluarga Malaysia
- Penaung Persatuan Kesihatan Keibuan dan Neonat Malaysia
- Penaung Persatuan Pediatrik Malaysia
- Penaung Persatuan Badminton Malaysia (BAM) [6]
Sebagai Penaung Persatuan Wanita Pan Pasifik Asia, (PPSEAWA) Malaysia, Siti Hasmah menghadiri dan menyampaikan ucaptama di Persidangan tiga tahun sekali di Tokyo (1984) Bangkok (1991) dan Tonga (1994).
Pada 22 Ogos 2019, Tun Dr Siti Hasmah dianugerah gelaran 'Ibu Negara' oleh Institut Strategi dan Kepimpinan Asia (ASLI) sempena sambutan Hari Wanita Kebangsaan.[7] Pemilihan beliau bertepatan dengan peranannya sebagai wanita yang berjaya memberikan kepakaran dan pengetahuan dimiliki dalam usaha membangunkan negara.[8] Biasiswa Tun Dr Siti Hasmah bernilai RM10 juta menerusi Yayasan Jeffery Cheah diperkenalkan untuk bidang seni kreatif dan muzik.[9][10]
Sumbangan sosial
Penyalahgunaan dadah
Sebagai Presiden BAKTI (Kelab Kebajikan Tenaga Isteri-Isteri Menteri dan Timbalan Menteri), Siti Hasmah aktif dalam usaha untuk mendidik anak-anak muda tentang bahaya penyalahgunaan dadah. Pada tahun 1985, atas jemputan Wanita Pertama Amerika Syarikat Nancy Reagan, beliau menghadiri Persidangan Wanita Pertama mengenai Penyalahgunaan Dadah di Washington DC. beliau juga mewakili Malaysia pada Persidangan Antarabangsa mengenai Penyalahgunaan Dadah dan Perdagangan Luar Nikah di Vienna pada tahun 1987.
Wanita luar bandar
Siti Hasmah juga aktif di peringkat antarabangsa dalam mempromosikan punca wanita luar bandar. Pada tahun 1992, atas jemputan Queen Fabiola dari Belgium, beliau menghadiri Sidang Kemuncak Wanita Pertama untuk Kemajuan Ekonomi Wanita Luar Bandar di Geneva. Beliau telah dipilih sebagai salah satu daripada enam teras-Group Initiators daripada Wanita Pertama yang mewakili rantau Asia Pasifik.
Sidang kemuncak itu telah dimulakan oleh Tabung Antarabangsa bagi Pembangunan Pertanian (IFAD) di bawah naungan Queen Fabiola. Pada akhir sidang kemuncak itu, Wanita Pertama mengesahkan Deklarasi Geneva mengenai Wanita Luar Bandar, instrumen untuk menggubal dasar-dasar dan program-program untuk meningkatkan kemajuan ekonomi dan kebajikan wanita luar bandar dan familĞies mereka.
Pada sidang kemuncak itu, Siti Hasmah menekankan "dengan pendidikan dan latihan yang betul, wanita luar bandar boleh membantu membesarkan anak-anak celik dan produktif yang, seterusnya, boleh menjadi penyumbang positif kepada pertumbuhan dan kemakmuran negara."
Pada bulan Februari 1994, Siti Hasmah telah menghadiri Mesyuarat Majlis ISC di Brussels atas jemputan Queen Fabiola. Kemudian, pada September 1995, beliau dilantik sebagai Pengerusi Jawatankuasa Pemandu Serantau mengenai Kemajuan Ekonomi Luar Bandar dan Pulau Wanita bagi Asia Pasifik.
Akhirnya, pada bulan November 1996, beliau mengambil alih jawatan presiden Jawatankuasa Pemandu Antarabangsa bagi Ekonomi Kemajuan Luar Bandar dan Pulau Wanita bagi Asia Pasifik.
Kesihatan mental
Sebagai seorang doktor perubatan oleh latihan, Siti Hasmah juga mempunyai kepentingan dalam kesihatan mental. Bekas Wanita Pertama Amerika Syarikat, Rosalynn Carter menjemput Siti Hasmah untuk berkhidmat dalam Jawatankuasa Kebangsaan Persekutuan Dunia Kesihatan Mental yang dipengerusikan Puan Carter.
Lagu Perpaduan Malaysia
Anugerah dan penghargaan
Selama 23 tahun beliau dalam perkhidmatan awam, kerja-kerja sukarela, dan kepimpinan beliau dalam bidang kesihatan awam, literasi dan kawalan penyalahgunaan dadah, Siti Hasmah telah menerima banyak kepujian. Yang di-Pertuan Agong, dan juga sebagai Sultan Selangor dan Sultan Kedah, telah memberi gelaran pada dirinya.
Pada tahun 1988, beliau telah dianugerahkan Anugerah McLaren Kazue oleh Pacific Consortium Asia untuk Kesihatan Awam.
Pada tahun 1991, Universiti Kebangsaan Malaysia telah memberikan kepada beliau Doktor Kehormat dalam Sains Perubatan.
Pada tahun 1992, Royal College of Physicians, Ireland telah memberikan kepada beliau Ijazah Kehormat Doktor Kesihatan Awam.
Pada Mei 1994, Indiana University, Bloomington menganugerahkan kepada Siti Hasmah, Ijazah Kehormat Doktor Humane Letters, dan pada bulan Ogos tahun yang sama, beliau telah menerima Ijazah Kehormat Doktor Undang-undang dari University of Victoria, British Columbia, Kanada.
Pada 20 Jun 1997 beliau telah dilantik sebagai Canselor, Universiti Multimedia (MMU) dan pelanggan MESCORP.
Pada tahun 2003, beliau telah dianugerahkan gelaran kehormat tertinggi Tun bersama suaminya, Dr Mahathir, oleh Yang di-Pertuan Agong Malaysia.
Kehormatan Malaysia
Malaysia : Penerima Darjah-darjah Yang Mulia Setia Mahkota Malaysia (2003)[11]
Darjah Yang Mulia Setia Mahkota Malaysia (SSM) - Tun (2003)[12]
Melaka :
Darjah Utama Negeri Melaka (DUNM) - Datuk Seri Utama (2003)
Pulau Pinang :
Darjah Utama Pangkuan Negeri (DUPN) - Dato’ Seri Utama (2003)
Sabah :
Darjah Yang Amat Mulia Kinabalu (SPDK) - Datuk Seri Panglima (1994)
Dalam budaya masyhur
Tun Dr. Siti Hasmah diberikan penghargaan khas menerusi pementasan sandiwara Teater Tun Siti Hasmah yang dipentaskan di Panggung Sari, Istana Budaya pada November 2012. Sandiwara ini diarahkan oleh Erma Fatima dan dibintangi oleh Lisa Surihani sebagai Tun Siti Hasmah. Tun Siti Hasmah sendiri turut hadir pada malam pembukaan teater.[13]
Legasi
Sebuah bangunan milik Badan Amal dan Kebajikan Tenaga Isteri-Isteri Menteri dan Timbalan Menteri (BAKTI) telah mengabadikan nama beliau. Bangunan tersebut dikenali sebagai Bangunan BAKTI Siti Hasmah yang terletak di Taman Tun Dr. Ismail, Kuala Lumpur.[14]
Penerbitan
- Nama Saya Hasmah. Kumpulan Karangkraf, 2016.[15]
Lihat juga
Rujukan
- ^ "Don't forget Dr Siti Hasmah". New Straits Times. 2003-10-30.
- ^ "Thanks also to Dr Siti Hasmah". New Straits Times. 2003-10-31.
- ^ Norzalina (21 Disember 2020). "Pencinta Kucing Muzik Tun Dr Siti Hasmah Dedah Rahsia Penyayang!". Nona. Dicapai pada 12 Mei 2021.
- ^ PERTIWI (1983). Biografi Wanita Malaysia. Pertubuhan Tindakan Wanita Islam. m/s. 138.
- ^ Information Malaysia. Berita Publ. Sdn. Bhd. 1975. m/s. 44.
- ^ A Pictorial Journey Tun Dr. Mahathir. Kuala Lumpur: Utusan Publications & Distributors. 2004. m/s. 249. ISBN 967-61-1637-8.
- ^ Dr Siti Hasmah dianugerah gelaran 'Ibu Negara' Astro Awani (22 Ogos 2019). Dicapai pada 19 September 2019.
- ^ Dr. Siti Hasmah named ‘Ibu Negara’ for contributions to country The Malay Mail (22 Ogos 2019). Dicapai pada 19 September 2019.
- ^ Haika Khazi (21 Ogos 2019). Tun Dr. Siti Hasmah diumum ‘Ibu Negara’ Berita Harian. Dicapai pada 19 September 2019.
- ^ Teh Athira Yusof (22 Ogos 2019). Siti Hasmah receives ‘Ibu Negara’ awards New Straits Times. Dicapai pada 19 September 2019.
- ^ "Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat Persekutuan". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-07-19. Dicapai pada 2017-07-04.
- ^ "Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat Persekutuan". Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-07-19. Dicapai pada 2017-07-04.
- ^ "Siti Hasmah gives musical thumbs up". New Straits Times. 10 November 2012.
- ^ Lokasi Bangunan BAKTI Siti Hasmah
- ^ "Siti Hasmah celebrates 90 years with biography".
Pautan luar
 |
Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan Siti Hasmah Mohamad Ali |
| Umum | |
|---|---|
| Perpustakaan negara | |
| Lain-lain | |
- Penerima Seri Setia Mahkota
- Pasangan Timbalan Perdana Menteri Malaysia
- Kelahiran 1927
- Orang hidup
- Orang Malaysia berketurunan Melayu
- Alumni Universiti Malaya
- Alumni Universiti Kebangsaan Singapura
- Orang dari Selangor
- Muslim Malaysia
- Pasangan Perdana Menteri Malaysia
- Keluarga Mahathir Mohamad
- Penerima Darjah Utama Negeri Melaka
- Penerima Darjah Seri Panglima Darjah Kinabalu
- Doktor perubatan wanita Malaysia