Vacaspati Mishra (IAST: Vācaspati Miśra) ialah seorang ahli falsafah Hindu India dari tradisi Advaita Vedanta yang hidup pada abad ke-9 atau ke-10 Masihi.[1] Beliau menulis bhasya (ulasan) terhadap teks-teks utama hampir setiap aliran falsafah Hindu abad ke-9,[2] dan mengharmonikan pemikiran Sankara dengan pemikiran Mandana Misra, yang sehingga abad ke-10 merupakan tokoh paling berwibawa dalam Advaita Vedanta. Beliau juga menulis risalah bebas mengenai tatabahasa berjudul Tattvabindu atau "Titisan Kebenaran", yang memfokuskan pada teori-teori Mimamsa mengenai makna ayat.
Salah seorang sarjana dan penulis teragung dalam era pasca-Sankara, Vacaspati Mishra hidup di Mithila ketika pemerintahnya ialah Raja Nrga. Beliau biasanya dikaitkan dengan abad ke-9 Masihi.
Asal-usul
Vachaspati Misra dilahirkan dalam sebuah keluarga Brahmin Maithil di Andhra Tharhi, Madhubani, Bihar. Hanya sedikit yang diketahui tentang kehidupan beliau, dan teks terawal yang dapat dipastikan tarikhnya berasal dari tahun 840 Masihi. Ini menunjukkan bahawa beliau hidup sekurang-kurangnya satu generasi selepas Adi Sankara.
Namun, sebahagian sarjana memberikan tarikh alternatif bagi teks yang sama, iaitu sekitar tahun 976 Masihi. Kekeliruan ini timbul bergantung pada penggunaan kalendar Hindu – sama ada Era Saka atau Era Vikrama – dalam menentukan tarikh tersebut.
Beliau merupakan murid kepada Mandana Misra, yang menjadi tokoh utama yang mengilhamkan pemikiran falsafahnya.
Isterinya bernama Bhamati.
Karya-karya Falsafah
Beliau ialah seorang penulis prolifik yang menulis hampir dalam semua cabang falsafah Hindu. Para sarjana India kemudian hari menggelarnya sebagai "seorang yang semua sistem falsafah adalah miliknya sendiri", atau dalam bahasa Sanskrit: sarva-tantra-sva-tantra.[3]
Gelaran ini mencerminkan keluasan penguasaannya terhadap hampir semua aliran falsafah Hindu dan keupayaannya untuk menulis ulasan penting dalam setiap tradisi tersebut, seolah-olah beliau merupakan pemilik mutlak kesemua sistem itu.
Karya beliau yang paling masyhur ialah Bhamati, iaitu ulasan beliau terhadap bhasya Sankara (788–820 M) ke atas Brahmasutra. Karya ini mempunyai enam sub-ulasan. Tafsiran beliau terhadap Advaita Vedanta telah melahirkan Aliran Bhamati serta doktrin avacchedavada (doktrin batasan atau pengecualian).[4]
Berikut ialah senarai karya beliau:
- Nyayakanika – ulasan terhadap Vidhiviveka karya Mandana Misra (abad ke-9 M);
- Brahmatattvasamiksa – ulasan terhadap Brahmasiddhi karya Mandana;
- Tattvabindu – perbincangan tentang bahasa dalam hubungannya dengan makna;
- Nyayavarttikatatparyatika – ulasan terhadap Nyayavarttika karya Udyotakara (635 M);
- Nyayasucinibandha – pelengkap kepada karya di atas;
- Sankhyatattvakaumudi – ulasan terhadap Sankhyakarika karya Isvarakrishna (350 M);
- Tattvavaisaradi – ulasan terhadap Vyasabhasya, iaitu ulasan ke atas Yogasutra Patanjali (abad ke-2 SM).
Kesemua karya ini telah diterbitkan kecuali yang kedua.
Rujukan
- ^ Fowler, Jeaneane (2002), Perspectives of Reality: An Introduction to the Philosophy of Hinduism, Sussex Academic Press, ISBN 978-1898723943
- ^ Larson, Gerald James; Bhattacharya, Ram Shankar (1987), The Encyclopedia of Indian Philosophies, Volume 4, Princeton University Press
- ^ Phillips, Stephen (2015). "Seeing From the Other's Point of View: Counter the Schismatic Interpretation of Vācaspati Miśra" (PDF). APA Newsletter: Asian and Asian-American Philosophers and Philosophies. 14 (2): 4–8.
- ^ Swami Harshananda, A Concise Encyclopaedia of Hinduism