| Pemberontakan Komunis di Malaysia | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sebahagian daripada Perang dingin di Asia dan kesinambungan Darurat Tanah Melayu | |||||||
.JPG) Sarawak Rangers (sebahagian daripada Malaysian Renjer hari ini) yang terdiri daripada Iban lompat dari helikopter Tentera Udara Diraja Australia Bell UH-1 Iroquois untuk menjaga sempadan Melayu–Thai daripada kemungkinan serangan Komunis pada 1965, tiga tahun sebelum perang bermula pada tahun 1968. | |||||||
| |||||||
| Pihak yang terlibat | |||||||
|
Pasukan komunis:
| ||||||
| Komandan dan pemimpin | |||||||
| |||||||
| Kekuatan | |||||||
 8,000[22][23][24][25] 1,000[26][27] | |||||||
| Kerugian dan korban | |||||||
|
155 dibunuh 854 cedera[28] |
212 dibunuh 150 ditangkap 117 menyerah diri[28] | ||||||
Sebahagian daripada siri tentang |
|---|
| Sejarah Malaysia |
 |
 Portal Malaysia |
Pemberontakan Komunis di Malaysia, juga dikenali sebagai Darurat Tanah Melayu Kedua, merupakan konflik bersenjata yang berlaku di Malaysia dari 1968 hingga 1989, antara Parti Komunis Malaya (PKM) dan pasukan keselamatan persekutuan Malaysia.
Selepas tamatnya Darurat Tanah Melayu pada tahun 1960, kebanyakannya Tentera Pembebasan Rakyat Malaya dari etnik Cina, sayap bersenjata PKM, telah berundur ke sempadan Malaysia-Thailand di mana ia telah berkumpul semula dan dilatih semula untuk serangan masa depan terhadap kerajaan Malaysia. Permusuhan secara rasmi kembali menyala apabila PKM menyerang hendap pasukan keselamatan di Kroh–Betong, di bahagian utara Semenanjung Malaysia, pada 17 Jun 1968. Konflik seterusnya bertepatan dengan ketegangan domestik yang diperbaharui antara etnik Melayu dan Cina di Semenanjung Malaysia dan ketegangan tentera serantau akibat Perang Vietnam.[29]
Parti Komunis Malaya menerima sedikit sokongan daripada Republik Rakyat China. Sokongan itu berakhir apabila kerajaan Malaysia dan China menjalin hubungan diplomatik pada Jun 1974.[13][30] Pada tahun 1970, PKM mengalami perpecahan yang membawa kepada kemunculan dua puak yang memisahkan diri: Parti Komunis Malaya/Marxist–Leninis (PKM/ML) dan Parti Komunis Malaya/Puak Revolusi (PKM–RF).[31] Walaupun terdapat usaha untuk menjadikan PKM menarik kepada etnik Melayu, pertubuhan itu didominasi oleh orang Cina Malaysia sepanjang perang.[13] Daripada mengisytiharkan "darurat" seperti yang dilakukan oleh British sebelum ini, kerajaan Malaysia bertindak balas terhadap pemberontakan dengan memperkenalkan beberapa inisiatif dasar termasuk Program Keselamatan dan Pembangunan (KESBAN), Rukun Tetangga, dan RELA (Jabatan Sukarelawan Malaysia).[32]
Pemberontakan berakhir pada 2 Disember 1989 apabila PKM menandatangani rundingan damai dengan kerajaan Malaysia di Hat Yai di selatan Thailand.[33] Selain pertempuran di Semenanjung Tanah Melayu, satu lagi pemberontakan komunis turut berlaku di negeri Sarawak, Borneo, yang telah dimasukkan ke dalam Persekutuan Malaysia pada 16 September 1963.[16]
Latar Belakang
Semasa Darurat Tanah Melayu (1948–1960), PKM melancarkan pemberontakan yang tidak berjaya terhadap Persekutuan Malaya. Kemerdekaan Persekutuan Malaya pada 31 Ogos 1957 menghapuskan punca utama komunis kerana Persekutuan telah mendapat autonomi penuh daripada United Kingdom. Darurat Malaya yang pertama berakhir pada 31 Julai 1960. Antara 1960 dan 1968, PKM menjalani tempoh memperkemas, melatih semula, dan mengindoktrinasi semula ideologi komunis. Tentera Pembebasan Rakyat Malaya (MNLA) telah menubuhkan beberapa siri pangkalan di sepanjang sempadan Malaysia-Selatan Thailand. Walaupun dilemahkan oleh pasukan Komanwel semasa Darurat pertama, PKM mempunyai nukleus antara 500 dan 600 gerila terlatih dan simpanan kira-kira 1,000 orang, tersedia untuk perkhidmatan sepenuh masa jika diperlukan.[34] PKM juga telah menyusun semula unitnya dan membentuk semula dirinya dengan melatih pejuang gerila baharu. Mereka juga membangunkan teknik baru peperangan gerila selepas memerhatikan Perang Vietnam.[35][29]
PKM juga berusaha untuk merekrut lebih ramai orang Melayu ke dalam organisasi mereka. Walaupun sebilangan kecil kakitangan Melayu, termasuk Abdullah CD dan Rashid Maidin, ia tetap dikuasai oleh orang Cina. Satu unit khas Melayu, dikenali sebagai Rejimen Ke-10 telah ditubuhkan di bawah pimpinan AJK Pusat, Abdullah C.D. Abdullah juga menubuhkan beberapa "Sekolah Revolusi Rakyat" untuk menyebarkan idea Maois di kalangan orang Melayu Thai. Memandangkan PKM berpusat di selatan Thailand, kebanyakan rekrutnya adalah orang Melayu Thai dan orang dari Kelantan, sebuah negeri di timur laut Malaysia.[18][36]
Bagi meningkatkan daya tarikan KPM di kalangan orang Melayu, Parti Persaudaraan Islam (PAPERI) telah ditubuhkan sebagai organisasi hadapan KPM. PAPERI bertanggungjawab mengedarkan risalah yang mendakwa tidak ada percanggahan antara Islam dan Komunisme.[18] Pada Julai 1961, Chin Peng bertemu Deng Xiaoping di China. Deng telah mencadangkan kepada KPM bahawa ia menjalankan perjuangan bersenjata kedua. Deng menegaskan bahawa Tanah Melayu sudah masak untuk revolusi. Kejayaan Perang Vietnam telah menguatkan PKM untuk melancarkan satu lagi pemberontakan di Tanah Melayu. Deng kemudian berjanji kepada Chin Peng bahawa China akan membantu PKM dan menyumbang AS$100,000 untuk pemberontakan kedua di Tanah Melayu.[37][38]
Serangan awal
Pada 1 Jun 1968, Komando Pusat PKM mengeluarkan arahan bertajuk "Tegakkan Panji Merah Perjuangan Bersenjata dan Berani Maju Maju."[38] PKM telah bersedia untuk memulakan pemberontakan baharu di Malaysia. Pada 17 Jun 1968, untuk menandakan ulang tahun ke-20 perjuangan bersenjata mereka menentang Kerajaan Malaysia, PKM melancarkan serangan hendap terhadap pasukan keselamatan di kawasan Kroh–Betong di bahagian utara Semenanjung Malaysia. Mereka mencapai kejayaan besar, membunuh 17 anggota pasukan keselamatan. Peristiwa ini menandakan permulaan pemberontakan bersenjata kedua PKM.[39] Pada peringkat awal pemberontakan kedua mereka, PKM mencapai sejumlah besar kejayaan. Tindakan mereka pada peringkat ini lebih berani dan agresif menyebabkan kerugian besar kepada pasukan keselamatan. Kejayaan ini adalah disebabkan oleh persiapan mereka dan latihan yang mereka terima semasa "masa tenang" atau tempoh penyatuan semula selepas tamat pemberontakan pertama.[38]
Menurut Chin Peng, pangkat PKM telah meningkat kepada sekitar 1,000 pada tempoh antara 1967 dan 1968. Berikutan kerusuhan kaum dalam Insiden 13 Mei, aktivis Komunis bawah tanah yang beroperasi di bandar dan kawasan luar bandar melancarkan kempen mulut ke mulut yang menyasarkan belia etnik Cina yang tidak berpuas hati dengan dasar tindakan afirmatif pro-Melayu Kerajaan Perikatan khususnya Dasar Ekonomi Baru. Pada peringkat itu, bilangan MNLA telah meningkat kepada 1,600 dengan kira-kira separuh daripadanya berasal dari Semenanjung Malaysia dan selebihnya dari selatan Thailand.[13][40] Sambil mengakui wujudnya ketegangan kaum yang kuat dalam masyarakat Malaysia, Profesor Sejarah Universiti Kebangsaan Singapura, Cheah Boon Kheng telah menegaskan bahawa pemberontakan Komunis tidak berkembang menjadi konflik perkauman kerana keasyikan kerajaan dan orang ramai terhadap pemberontakan.[16] Mereka telah belajar dari masa lalu bahawa mereka tidak lagi boleh bergantung kepada simpatisan daripada orang miskin atau orang kampung untuk makanan dan logistik mereka.[41]
Untuk menyokong pemberontakan baru PKM, sebuah stesen radio rahsia yang dikenali sebagai Suara Revolusi Rakyat telah ditubuhkan pada tahun 1969 untuk menampung kader Komunis di seluruh Semenanjung Malaysia dan Singapura. Suara Revolusi berpusat di Hunan[30] sejak Republik Rakyat China di bawah Mao Zedong masih menyokong gerakan gerila Maois secara rahsia di Asia Tenggara termasuk MCP. Stesen radio menyiarkan propaganda Maois yang menyokong Komunis China dan PKM.[18][13]
Program Suara dipancarkan ke seluruh rantau oleh pemancar berkuasa 20 kilowatt dan ia disiarkan dalam tiga bahasa: Cina, Melayu dan Tamil. Kemudian, siaran Inggeris turut ditambah selepas PKM berjaya merekrut beberapa pelajar universiti dari Singapura dan Malaysia. Walaupun Cawangan Khas Malaysia dan Jabatan Keselamatan Dalam Negeri menganggap pelajar sebagai Komunis, Chin Peng dan pemimpin PKM yang lain percaya bahawa kebanyakan rekrut pelajar ini hanyalah simpatisan sayap kiri.[30]
Pada tahun 1969, kerajaan Malaysia bertindak balas terhadap kebangkitan Komunis dengan menubuhkan pasukan khas sendiri: VAT 69 Komando, yang dimodelkan selepas British Special Air Service (SAS). Kebanyakan rekrut datang daripada Pasukan Medan Polis Malaysia (PFF). Unit ini dilatih oleh detasmen latihan SAS di Ipoh pada tahun 1969. Menjelang 1972, British telah berjaya melatih skuadron penuh 104 orang. Berikutan pemergian pasukan SAS British, detasmen latihan dari Khidmat Udara Khas New Zealand (NZSAS) mengambil alih program latihan dan melatih 208 orang lagi. NZSAS juga memilih dan melatih 13 pegawai VAT 69 untuk berkhidmat sebagai sel latihan VAT 69, yang kemudiannya melatih skuadron keempat.[42] Menurut laporan Agensi Perisikan Pusat yang diterbitkan pada April 1976, China menghadkan penglibatannya dalam pemberontakan MCP kepada siaran radio daripada Suara Revolusi. Beijing tidak terlibat secara material dalam konflik ini dan kemudiannya akan menjalin hubungan diplomatik dengan Kuala Lumpur pada Jun 1974. Kesatuan Soviet dan Republik Demokrasi Vietnam juga tidak terlibat dalam pemberontakan Malaysia.[13]
Konflik dalaman PKM
Pada awal 1970, PKM mengalami krisis besar dalam parti. Pertikaian dalaman akibat masalah perisikan balas yang ditimbulkan oleh Cawangan Khas telah menyebabkan konflik teruk di kalangan ahli PKM. Dalam tempoh ini, dilaporkan bahawa ejen dan perisik kerajaan telah berjaya menyusup masuk ke dalam organisasi PKM. Dilaporkan bahawa "mata-mata" sedang merancang rampasan kuasa di dalam Ibu Pejabat PKM. Menurut Chin Peng, penyiasat kontra perisikan yang dilantik oleh Jawatankuasa Pusat PKM melaporkan bahawa mereka percaya bahawa 90 peratus daripada rekrut Cina Thai yang menyertai parti itu sejak 1960 dan seterusnya adalah pengintip kerajaan.[43]
Anggota militan mula menuduh antara satu sama lain sebagai pengintip kerajaan. Pengkhianatan dalam barisan gerila dianggap sebagai jenayah paling serius terhadap parti dan hukumannya biasanya mati melalui hukuman mati. Semasa perbicaraan hutan yang diadakan oleh pimpinan PKM, sejumlah besar gerila dari Markas dan Kem Timur Betong didapati bersalah kerana menjadi agen musuh. Bagaimanapun, Sadao dan Kumpulan Betong Barat enggan menjalankan perbicaraan sedemikian. Sebaliknya, mereka enggan mematuhi arahan Jawatankuasa Pusat PKM. Mereka sebenarnya membuat tuduhan bahawa Jawatankuasa Pusat PKM berada di bawah kawalan ejen kerajaan.[44]
Pada tahun 1970, perjuangan kepimpinan dalam MCP membawa kepada kemunculan dua puak yang memisahkan diri: Parti Komunis Malaya–Marxist-Leninis (PKM–ML) dan Puak Revolusioner (PKM–RF). Ini menyebabkan gerakan Komunis di Semenanjung Malaysia berpecah kepada tiga kumpulan berbeza. Setiap puak ini mempunyai angkatan bersenjata dan organisasi hadapan mereka sendiri.[13] MRLA di bahagian utara Malaysia berhampiran sempadan Thailand terletak di tiga tempat. Jawatankuasa Pusat MCP bersama Kumpulan Betong Timur, dan dua kumpulan lain terletak di Betong Barat dan Sadao.[45]
Apabila krisis semakin teruk, kumpulan Sadao berpisah daripada kumpulan utama PKM dan mengisytiharkan diri mereka sebagai PKM Puak Revolusi (RF). Selepas itu, kumpulan Betong Barat, yang juga pecah daripada kumpulan utama PKM, mengenal pasti parti mereka sebagai PKM “Marxist–Leninis” (M-L) dan kemudiannya menamakan semula cabang gerila mereka sebagai Tentera Pembebasan Rakyat Malaya (MPLA) dan bukannya Tentera Pembebasan Kebangsaan Malaya.[45]
Pada tahun 1973, PKM melaksanakan strategi baharu yang menyeru agar aktiviti ketenteraan mereka diselaraskan dengan organisasi hadapan. Kemudian pada Januari 1975, PKM juga mengeluarkan arahan kedua yang menyeru agar 1975 menjadi "pertempuran tahun baru." Arahan ini membawa kepada peningkatan operasi PKM di Malaysia antara 1974 dan 1975, walaupun ia tidak mencapai tahap era Kecemasan. Menurut Agensi Perisikan Pusat, Anggaran Perisikan Negara pada April 1976, peningkatan aktiviti PKM bertujuan untuk menunjukkan kepada kerajaan Malaysia dan orang ramai bahawa ia masih komited untuk meneruskan perjuangan revolusinya walaupun terdapat hubungan diplomatik antara Malaysia dan Republik Rakyat China pada Jun 1974.[13]
Sesetengah pemerhati percaya bahawa perjuangan revolusioner baru ini dimulakan dengan pengaruh Republik Sosialis Vietnam. Mereka percaya bahawa Parti Komunis Vietnam, yang disokong oleh Kesatuan Soviet, telah bersetuju untuk memberikan sokongan logistik dan propaganda kepada kumpulan "puak baru", seperti Betong Barat dan Kumpulan Sadao. Kemudian didapati bahawa Betong Barat dan Kumpulan Sadao tidak lagi wujud tidak lama selepas mereka berpisah daripada kumpulan utama. Kumpulan ini menyedari bahawa perjuangan bersenjata mereka tidak dapat mencapai sebarang kejayaan. Betong Barat dan kumpulan Sadao kemudian memutuskan untuk menyerahkan diri mereka kepada Kerajaan Thailand pada awal tahun 1987.[46] Selepas masa itu, perjuangan bersenjata KPM hancur tanpa objektif politik atau ketenteraan yang jelas.[47]
Menjelang April 1976, sumber kerajaan Malaysia dan CIA menganggarkan terdapat sekurang-kurangnya 2,400 pemberontak Komunis di Semenanjung Malaysia: 1,700 ahli dalam asli PKM, 300 dalam PKM-RF, dan 400 dalam PKM-ML. Walaupun terdapat usaha oleh PKM untuk mengambil lebih ramai ahli Melayu, dianggarkan pada tahun 1976 bahawa kurang daripada 5 peratus ahli pertubuhan itu adalah etnik Melayu yang berasal dari Malaysia. Sementara itu, dianggarkan 69 peratus ahli PKM adalah etnik Cina dan 57 peratus ahli pertubuhan itu adalah warga Thailand, yang juga termasuk kedua-dua etnik Cina dan Melayu.[13]
Program Keselamatan dan Pembangunan (KESBAN)
Belajar daripada Rancangan Briggs, Kerajaan Malaysia memahami kepentingan keselamatan dan pembangunan dan bagaimana ia boleh digunakan untuk menentang pemberontakan PKM. Kerajaan Malaysia kemudiannya memperkenalkan strategi baru untuk memerangi PKM. Ia dikenali sebagai Program Keselamatan dan Pembangunan (KESBAN), dan memberi tumpuan kepada hal ehwal ketenteraan awam. KESBAN merupakan jumlah keseluruhan daripada semua langkah yang diambil oleh Angkatan Tentera Malaysia dan agensi (kerajaan) lain untuk mengukuhkan dan melindungi masyarakat daripada subversif, pelanggaran undang-undang, dan pemberontakan yang berjaya mematahkan penentangan. Tidak dinafikan pihak berkuasa Malaysia mendapati bahawa keselamatan dan pembangunan adalah pendekatan yang paling berhemat untuk memerangi pemberontakan Komunis.[32]
Program KESBAN berjaya membangunkan Malaysia menjadi masyarakat yang lebih stabil dan selamat. Malaysia pada asasnya telah menginstitusikan konsep KESBAN, dengan penubuhan badan-badan yang diselaraskan dari peringkat kampung, daerah, dan negeri hingga ke peringkat persekutuan. Semua agensi berkaitan telah diwakili dan ini membolehkan masalah dibincangkan dan diselesaikan melalui perundingan bersama. Kerajaan melakukan usaha besar untuk membangunkan kawasan luar bandar dengan pelaksanaan program pembangunan besar-besaran seperti membina jalan raya, sekolah, hospital, klinik perubatan, dan kemudahan awam seperti bekalan elektrik dan air.[48] Projek utama di bawah program KESBAN ialah empangan Timur-Barat dan Temenggor, Pedu dan Muda.
Kerajaan juga melaksanakan langkah keselamatan lain untuk menghadapi ancaman PKM, termasuk penapisan akhbar yang ketat, meningkatkan saiz pasukan polis, penempatan semula setinggan, dan penempatan semula kampung di kawasan luar bandar yang "tidak selamat". Menjelang pertengahan 1975, apabila aktiviti militan PKM berada di kemuncaknya, kerajaan mengisytiharkan satu set Peraturan Penting, tanpa mengisytiharkan darurat. Peraturan-peraturan Penting memperuntukkan penubuhan satu skim yang dipanggil "Rukun Tetangga", Rela. Konsep Rukun Tetangga telah menjadikan orang Melayu, Cina dan India semakin rapat dan bertolak ansur antara satu sama lain.[48]
Kerajaan Malaysia membuat keputusan untuk tidak mengisytiharkan darurat semasa pemberontakan kedua. Alasannya ialah keinginan untuk mengelak daripada memburukkan lagi ketakutan penduduk (yang membawa kepada peningkatan antipati etnik) dan untuk mengelakkan menakutkan pelaburan asing yang diperlukan. Apabila Mahathir Mohamad mengambil alih jawatan Perdana Menteri Malaysia pada Julai 1981, beliau berjaya menjadikan Malaysia antara negara membangun terpantas di Asia. Pertumbuhan tahunan ekonomi Malaysia meningkat sehingga 8 peratus.[49]
MNLA juga cuba memenangi sokongan Orang Asli, sekumpulan orang asli yang berasal dari Semenanjung Malaysia. Mereka terdiri daripada tiga kumpulan utama: Jahai, Temiar, dan Senoi dan tinggal di pedalaman hutan terpencil di semenanjung. Semasa Darurat Malaya, kedua-dua kerajaan Malaya dan MNLA telah bersaing untuk mendapatkan sokongan dan kesetiaan masyarakat Orang Asli. Orang Asli digunakan oleh kedua-dua belah pihak sebagai pemandu, pegawai perubatan, penghantar dan untuk menanam tanaman pertanian. Kerajaan Malaya berusaha untuk mendapatkan sokongan Orang Asli dengan menubuhkan Jabatan Hal Ehwal Orang Asli dan rejimen Senoi Praaq untuk memburu pasukan Komunis. Sementara itu, MNLA juga membentuk kumpulan ASAL untuk berkhidmat sebagai kurier dan untuk mengusahakan tanaman pertanian. Berikutan berakhirnya Darurat pada tahun 1960, Orang Asli telah diabaikan dan ini menyebabkan mereka keberatan untuk menyokong kerajaan Malaysia pada tahun 1970-an. Pada September 1974, Rejimen Senoi Praaq telah diserapkan ke dalam Polis Diraja Malaysia dan berpangkalan di Kroh, Perak. Disebabkan kejayaannya menentang pasukan MNLA, satu lagi Batalion Senoi Praaq telah ditubuhkan di Bidor, Perak.[50]
Penyelesaian menuju rundingan damai
Sejak 1974, Malaysia telah menjalin hubungan dua hala dengan China. Kerajaan Malaysia menggesa pemimpin China untuk mempengaruhi kepimpinan PKM untuk meyakinkan mereka untuk meletakkan senjata.[51] Semasa kepimpinan Mahathir Mohamad, beliau telah memulakan usaha untuk membawa PKM ke meja rundingan untuk menamatkan pemberontakan. Mahathir percaya bahawa PKM sedang bertarung dalam pertempuran yang kalah dan menggesa mereka untuk meletakkan senjata dan menyertai rakyat Malaysia yang lain dalam membangunkan negara.[52]
Pada tahun 1988, kepimpinan PKM di bahagian utara Malaysia bersetuju dengan tawaran kerajaan Malaysia untuk menghadiri rundingan bagi inisiatif damai. PKM yang ketika itu berada dalam keadaan terdesak untuk meneruskan perjuangan bersenjata mereka bersetuju dengan cadangan tersebut. Tambahan pula, sejak awal 1981, Deng Xiaoping telah menggalakkan mereka untuk mendapatkan perjanjian damai dengan kerajaan Malaysia.[52]
Apabila kejatuhan blok komunis di Eropah pada akhir 1980-an, PKM telah menerima hakikat bahawa mereka tidak mempunyai sebarang peluang untuk membentuk kerajaan komunis di Tanah Melayu. Malaysia pada masa itu merupakan antara negara yang baru maju di Asia. Ekonomi Malaysia kukuh dan majoriti rakyat Malaysia enggan menerima ideologi komunis.[16][52] Selepas beberapa siri rundingan antara Kerajaan Malaysia dan PKM, dengan pihak Thai bertindak sebagai orang tengah, PKM akhirnya bersetuju untuk menandatangani rundingan damai di Haadyai, Thailand pada 2 Disember 1989.[53][54]
Rundingan damai tidak memerlukan PKM menyerah diri; ia hanya memerlukan PKM menghentikan aktiviti militan mereka. Dengan termeterainya Rundingan Damai Haadyai, PKM bersetuju untuk membubarkan unit bersenjata mereka dan memusnahkan semua senjata mereka. Mereka juga ‘berjanji setia’ kepada Yang di-Pertuan Agong. Tarikh ini menandakan berakhirnya pemberontakan PKM di Malaysia.[28]
Pada akhir rundingan damai, dianggarkan terdapat kira-kira 1,188 ahli PKM masih dalam senarai aktif.[55] Sebahagian daripada mereka memilih untuk pulang ke negeri mereka di Malaysia dan selebihnya dipilih untuk tinggal di "Kampung Damai", sempadan Thailand. Kerajaan Malaysia telah membayar mereka semua wang pampasan. Pertama RM 3,000 dibayar atas pulangan segera mereka, dan RM 5,000 lagi dibayar tiga tahun selepas mereka kembali.[28]
Di bawah syarat perjanjian itu, Chin Peng adalah salah seorang pegawai PKM yang akan dibenarkan pulang. Bagaimanapun, pentadbiran Malaysia berturut-turut menghalang kepulangannya atas beberapa alasan.[56] Pada tahun 2005, petisyennya untuk memasuki Malaysia telah ditolak secara rasmi oleh Mahkamah Tinggi. Pada Jun 2008, Mahkamah Rayuan juga menolak petisyennya, mengekalkan keputusan terdahulu yang memaksanya menunjukkan kertas pengenalan untuk membuktikan kewarganegaraan; Chin mendakwa beliau tidak boleh kerana mereka telah dirampas dalam serbuan polis pada 1948.
Chin meninggal dunia di Bangkok, Thailand pada 16 September 2013, dan dibakar mengikut upacara Buddha. Walaupun sebelum ini beliau menyuarakan hasrat untuk dikebumikan di Sitiawan, Perak, jenazahnya terus dinafikan kemasukan ke Malaysia, kerana kerajaannya mendakwa tempoh setahun selepas perjanjian untuk memohon semula kerakyatan telah lama luput dan beliau telah melepaskan haknya untuk kembali.[57] Abunya akhirnya akan dikembalikan ke Malaysia pada November 2019.[58]
Pemberontakan Sarawak
Selain pemberontakan utama Komunis di Semenanjung Malaysia, satu lagi berlaku di Sarawak, salah sebuah negeri Borneo Malaysia.[13] Antara 1962 dan 1990, Parti Komunis Kalimantan Utara (SCO) atau Pertubuhan Klandestin Komunis (CCO) berperang dalam perang gerila menentang kerajaan Malaysia. SCO telah mengadakan rundingan damai dengan kerajaan Malaysia pada tahun 1990, yang membawa kepada perjanjian damai pada 17 Oktober 1990 yang akhirnya menamatkan semua permusuhan.[16][6]
Lihat juga
- Syarikat Rifle Butterworth Australia
- Pemberontakan komunis di Thailand
- Lebuhraya Timur-Barat
- Kanang anak Langkau
- Mahmoud Sulaiman
- Parti Komunis Malaya
- Darurat Tanah Melayu (1948–60)
- Tentera Malaysia
- Cawangan Khas Malaysia
- Pemberontakan Komunis Sarawak
Rujukan
- ^ Talib 2005, m/s. 16–22.
- ^ Yusof Ishak, pp.7–23
- ^ Peng 2003, m/s. 479–480.
- ^ NIE report
- ^ a b c d Chan, Francis; Wong, Phyllis (16 September 2011). "Saga of communist insurgency in Sarawak". The Borneo Post. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 Disember 2013. Dicapai pada 10 Januari 2013.
- ^ a b Navaratnam 2001, halaman 3–5
- ^ Sison, Jose Maria. "Notes on People's War in Southeast Asia" Diarkibkan 18 Oktober 2007 di Wayback Machine
- ^ a b Leszek Buszynski (13 September 2013). Soviet Foreign Policy and Southeast Asia (Routledge Revivals). Routledge. m/s. 78–. ISBN 978-1-134-48085-2.
- ^ John W. Garver (1 Disember 2015). China's Quest: The History of the Foreign Relations of the People's Republic of China. Oxford University Press. m/s. 219–. ISBN 978-0-19-026106-1. (sehingga 1976)
- ^ Peng 2003, m/s. 465.
- ^ a b c d e f g h i j National Intelligence Estimate 54–1–76: The Outlook for Malaysia (Laporan). Central Intelligence Agency. 1 April 1976. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 Februari 2023.
- ^ Peng 2003, m/s. 189–199.
- ^ a b c d e Cheah Boon Kheng (2009). "The Communist Insurgency in Malaysia, 1948–90: Contesting the Nation-State and Social Change" (PDF). New Zealand Journal of Asian Studies. Universiti Auckland. 11 (1): 132–52. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 20 Disember 2019. Dicapai pada 5 Januari 2013.
- ^ a b c d Navaratnam 2001, halaman 4
- ^ "Mǎ lái yǎ gòngchǎndǎng zhōngyāng wěiyuánhuì fù zǒng shūjì lǐ'āndōng (lǎo xiè) tóngzhì" 马来亚共产党中央委员会副总书记李安东（老谢）同志 [Comrade Li Andong (Lao Xie), Deputy General Secretary of the Central Committee of the Communist Party of Malaya] (dalam bahasa Cina).
- ^ "Wǒ dǎng wǒ jūn jiéchū de lǐngdǎo rén zhānglíngyún tóngzhì" 我党我军杰出的领导人张凌云同志 [Comrade Zhang Lingyun, the outstanding leader of our party and our army] (dalam bahasa Cina).
- ^ "Mǎ lái yǎ gòngchǎndǎng zhōngyāng wěiyuánhuì wěiyuán, zhōngyāng zhèngzhì jú wěiyuán wú yīshí tóngzhì" 马来亚共产党中央委员会委员、中央政治局委员吴一石同志 [Comrade Goh Yat Sek, member of the Central Committee of the Communist Party of Malaya and member of the Political Bureau of the CPC Central Committee] (dalam bahasa Cina).
- ^ Darurat Tanah Melayu
- ^ Tourism Malaysia http://www.spiritofmalaysia.co.uk/page/malaya-emergency Diarkibkan 8 Januari 2015 di Wayback Machine
- ^ Terrorism in Southeast Asia: Implications for South Asia from The New Delhi International Workshop on International Terrorism in Southeast Asia and its Likely Implications for South Asia April 2004 – Pub. Pearson Education India, 2005 ISBN 8129709988 Page203
- ^ Crawford, Beverly; Lipshutz, Ronnie D. (1998). The Myth Of Ethnic Conflict. University of California at Berkeley. m/s. 3. ISBN 978-0877251989.
- ^ "Communist Guerrillas Push Government Into Campaign in Borneo's Town, Jungles". Spartanburg Herald-Journal. Herald-Journal. 2 September 1971. Dicapai pada 3 September 2015.
- ^ Michael Richardson (28 Mac 1972). "Sarawak Reds kill 13 soldiers". The Sydney Morning Herald. Dicapai pada 3 September 2015.
- ^ a b c d Talib 2005, halaman 22
- ^ a b Talib 2005, m/s. 16–17.
- ^ a b c Peng 2003, m/s. 450.
- ^ Peng 2003, m/s. 467–468.
- ^ a b Talib 2005, m/s. 19–20.
- ^ Talib 2005, m/s. 21–22.
- ^ Peng 2003, m/s. 434–35.
- ^ Rashid Maidin, pp.77–78
- ^ Peng 2003, m/s. 428–430.
- ^ a b c Talib 2005, halaman 17
- ^ Peng 2003, m/s. 463.
- ^ Peng 2003, m/s. 465–466.
- ^ Peng 2003, m/s. 466–467.
- ^ a b Peng 2003, m/s. 467―468.
- ^ Peng 2003, m/s. 468–478.
- ^ Talib 2005, m/s. 10.
- ^ a b Talib 2005, halaman 20
- ^ Talib 2005, m/s. 20–21.
- ^ Peng 2003, m/s. 483.
- ^ a b c Talib 2005, halaman 21
- ^ Peng 2003, m/s. 489–499<.
- ^ Peng 2003, m/s. 491.
- ^ Ignatius, Dennis (27 Oktober 2011). "Chin Peng: A dying banished man wanting to come home". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 Februari 2013. Dicapai pada 5 Januari 2013.
- ^ Lim, Ida (20 September 2013). "Open door to Chin Peng's ashes since Malay terrorists also buried here, says MCA". Malay Mail. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 Februari 2021. Dicapai pada 20 Mac 2015.
- ^ "Chin Peng's ashes brought back to Malaysia in September". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 Ogos 2022.
Bibliografi
- Talib, Nazar Bin (2005). Malaysia's Experience In War Against Communist Insurgency And Its Relevance To The Present Situation In Iraq (PDF) (Tesis). Marine Corps University. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 Jun 2011. Dicapai pada 6 Januari 2013.
- Peng, Chin (2003). My Side of History. Singapura: Media Masters. ISBN 981-04-8693-6.
- Navaratnam, A. (2001). The Spear and the Kerambit: The Exploits of VAT 69, Malaysia's Elite Fighting Force, 1968–1989. Kuala Lumpur: Utusan Publications and Distributions. ISBN 967-61-1196-1.
Bacaan lanjut
- Central Intelligence Agency, OPI 122 (National Intelligence Council), Job 91R00884R, Box 5, NIE 54–1–76, Folder 17. Secret. Reproduced at "Doc. 302: National Intelligence Estimate 54–1–76: The Outlook for Malaysia". Jabatan Negara Amerika Syarikat: Pejabat Ahli Sejarah. Dicapai pada 8 Januari 2013.
- Maidin, Rashid (2009). The Memoirs of Rashid Maidin: From Armed Struggle to Peace. Petaling Jaya, Selangor: Strategic Information and Research Development Centre. ISBN 978-983-3782-72-7.
- Chan, Francis; Wong, Phyllis (16 September 2011). "Saga of communist insurgency in Sarawak". The Borneo Post. Dicapai pada 10 Januari 2013.
- Corbett, Robin (1986). Guerrilla Warfare: from 1939 to the present day. London: Orbis Book Publishing Corporation. ISBN 0-85613-469-4.
- Cheah Boon Kheng (2009). "The Communist Insurgency in Malaysia, 1948–90: Contesting the Nation-State and Social Change" (PDF). New Zealand Journal of Asian Studies. University of Auckland. 11 (1): 132–52. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 20 Disember 2019. Dicapai pada 5 Januari 2013.
- Sia, Andrew (29 November 2009). "Rise and Fall of Communism in Malaysia". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 Jun 2011. Dicapai pada 6 Januari 2013.
Pautan luar
| Sumber perpustakaan |
|---|
| Tentang Pemberontakan Komunis (1968-1989) |